Trong hoạt động kinh doanh hàng tồn kho là tài sản quan trọng của doanh nghiệp. Vậy có bao nhiêu phương pháp kế toán hàng tồn kho, phương pháp nào được sử dụng thường xuyên. Bài viết kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên sẽ làm rõ được các vấn đề trên.
Trong hoạt động kinh doanh việc hạch toán hàng tồn kho sẽ giúp cho doanh nghiệp có một lượng vật tư, hàng hóa để dự trữ cần thiết, không dự trữ quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng ứ đọng vốn. Bên cạnh đó nếu không dự trữ đủ để đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì dẫn đến tình trạng hoạt động kinh doanh bị gián đoạn.
Kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên
Hạch toán theo phương pháp này có các tài khoản riêng là: 151, 152, 152, 153, 155, 156, 157, 158 các tài khoản này sẽ phản ánh mọi tình hình biến động tăng, biến động giảm của việc nhập, xuất và số hiện có của thành phẩm, hàng hóa và vật tư.
Đến cuối kỳ kế toán sẽ tiến hành đối chiếu số liệu kiểm kê thực tế của vật tư, thành phẩm và hàng hóa tồn trong kho với số liệu vật tư, hàng hóa, thành phẩm trên sổ kế toán.
Trường hợp nguyên vật liệu và hóa đơn cùng về sẽ căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho.
Trường hợp vật tư về trước còn hóa đơn về sau sẽ làm thủ tục nhập kho cho hàng hóa phiếu nhập sẽ được lưu vào tập hồ sơ hàng chưa hóa đơn. Đến cuối kỳ hóa đơn về thì sẽ tiến hành hạch toán.
Trường hợp hóa đơn về trước vật tư về sau sẽ lưu hóa đơn vào hồ sơ hàng hóa đang trên đường và hóa đơn về trong kỳ thì tiến hành hạch toán.
Trường hợp mua hàng mà bên mua được giảm giá chiết khấu thì gồm chiết khấu thanh toán, chiết khấu thương mại và giảm giá, trả lại hàng cho người bán.
Vậy có bao nhiêu phương pháp kế toán hàng tồn kho?
Khái niệm hàng tồn kho: Hàng tồn kho là một loại tài sản lưu động được dùng trong một ký sản xuất và kinh doanh bình thường bao gồm các tài sản sau đây:
Thứ nhất, tài sản phục vụ sản xuất như nguyên vật liệu, công cụ, dụng cụ hoặc nguyên vật liệu gửi đi gia công hoặc đã mua bên ngoài và đang trên đường về.
Thứ hai, tài sản để bán chính là hàng hóa, sản phẩm đang dở dang, thành phẩm, hàng được gửi để bán và hàng hóa được lưu trữ tại kho bảo vệ.
Hiện nay có hai phương pháp kế toán hàng tồn kho đó là phương pháp kiểm kê định kỳ và phương pháp kê khai thường xuyên. Hai phương pháp này được quy định tại khoản 13 Điều 23 Thông tư 200/2014/TT-BTC như sau: Có hai phương pháp kế toán hàng tồn kho là phương pháp kê khai thường xuyên và phương pháp kiểm kê định kỳ.
Một số vấn đề chung của phương pháp kê khai thường xuyên
Nội dung: Phương pháp này sẽ giúp doanh nghiệp theo dõi, phản ánh thường xuyên, liên tục, và có hệ thống tình hình nhập, xuất, tồn của vật tư, hàng hóa trên sổ kế toán.
Các tài khoản kế toán hàng tồn kho có vai trò quan trọng được dùng để phản ánh số hiện có, tình hình biến động tăng hoặc giảm của vật tư, hàng hóa. Bên cạnh đó phương pháp này có thể xác định được giá trị hàng tồn kho trên sổ sách kế toán ở bất kỳ thời điểm nào trong kỳ kế toán.
Ở cuối kỳ kế toán, căn cứ theo số liệu kiểm kê thực tế hàng hóa tồn kho để so sánh, đối chiếu với số liệu hàng tồn kho trên sổ kế toán. Nếu xảy ra chênh lệch thì phải tìm nguyên nhân và đưa ra giải pháp xử lý kịp thời.
Chứng từ được sử dụng trong phương pháp này bao gồm: Phiếu nhập kho, phiếu xuất kho và biên bản kiểm kê vật tư hàng hóa.
Ưu điểm của phương pháp kê khai thường xuyên: Phương pháp này giúp doanh nghiệp có thể xác định đánh giá số lượng và giá trị hàng tồn kho vào từng thời điểm khác nhau tùy theo nhu cầu của doanh nghiệp.
Việc kê khai thường xuyên sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt và quản lý hàng tồn kho thường xuyên, liên tục, từ đó doanh nghiệp có thể điều chỉnh nhanh chóng, kịp thời tình hình trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Hoạt động kê khai thường xuyên sẽ làm giảm tình trạng sai sót trong việc ghi chép và quản lý hàng hóa của doanh nghiệp.
Đối tượng áp dụng của phương pháp kê khai thường xuyên: Phương pháp này áp dụng cho các đơn vị sản xuất và các đơn vị thương nghiệp kinh doanh các mặt hàng thường có giá trị lớn như máy móc, thiết bị, hàng có kỹ thuật chất lượng cao.
Một số loại tài khoản được sử dụng trong việc quản lý hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên:
Tài khoản 152 tài khoản nguyên vật liệu: Tài khoản này được dùng theo dõi giá trị hiện có, biến động tăng giảm của các loại nguyên vật liệu theo giá thực tế.
Tài khoản 151 tài khoản hàng mua đi đường: Dùng để phản ánh giá trị của các loại nguyên vật liệu mà doanh nghiệp đã mua, chấp nhận thanh toán với người bán nhưng cuối kỳ chưa về nhập kho của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, hạch toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kê khai thường xuyên còn sử dụng một số tài khoản khác như 111, 112, 133, 141, 331, 515,…
Như vậy bài viết đã làm rõ được các vấn đề về kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên từ đó doanh nghiệp có thể điều chỉnh được lượng hàng hóa trong kinh doanh.